CES 2020 – Mobilite Devrimi
CES 2020 Teknoloji Fuarı 7-10 Ocak tarihleri arasında ABD’nin Las Vegas kentinde yapıldı ve ben yine gidemedim 😊
Tam 1 sene önceki yazımda CES 2019’u incelemiştim. CES Teknoloji Fuarının tarihi, tarihi boyunca lansmanı yapılan önemli ürünler ve 2019 senesinin en inovatif 11 teknolojik ürünü hakkındaki bilgileri sizlerle paylaşmıştım. Bu seneki yazımda ise akıllı yaşam konseptleri ve yeni mobilite trendleri hakkında ilgimi çeken lansmanları sizler için derledim. Yakın geleceğimizi şekillendirecek çok sayıda inovatif fikre ve yenilikçi dizaynlara sahip bu ürünlere birlikte bakalım.
SONY’nin Elektrikli Aracı Vision-S
Elektrikli araçların (EV) CES 2020 ‘de iz bıraktığını söylemek yanlış olmaz. Sadece dev otomotiv üreticileri değil her türlü teknoloji firması bu trend içinde yer almak için bir yarış içerisinde. SONY de bu yarışta varım diyerek Elektrikli Otomobil Konseptini CES 2020’de bizlerle buluşturdu. Temel uzmanlık alanı ile otomotivden fazlasıyla uzak olan bir firmanın bu konuya yönelmiş olması ilgi çekici.
EV’ler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük ilgi gören bir konu. Yakın zamanda TOGG tarafından lansmanı yapılan Elektrikli Yerli Otomobil hakkındaki yoğun tartışmaları takip ediyorsunuzdur. Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu CEO’su Gürcan Karakaş’ın CES 2020 kapsamında düzenlenen “Let’s Co-Create a New Era of Mobility – Geleceğin Mobilite Çağını Birlikte Tasarlayalım” paneline konuşmacı olarak katıldığı bilgisini de paylaşmış olayım.
Sony CES 2020 de herkesi şaşırtan bir hamle ile elektrikli araç sektörüne girmeye aday olduğunu duyurdu. Hatta ilk prototipini de kamuoyuna gösterdi. C/D sınıfında bir Sedan olan Vision-S’in tasarım ve üretim sürecinde alanında uzman bir çok ortak ile çalışılması planlanıyor. Bunlar arasında otomotiv sektöründe hemen herkes tarafından bilinen Magna, Benteler, Bosch, Continental ve ZF sayılabilir.
Vision-S herbiri 200kW gücünde iki ayrı elektrik motoruna sahip olacak. Bu motorların aracı 100km/saat hıza 4,8 saniyede çıkartması ve aracın maksimum hızının 240km/saat olması öngörülüyor.
Otomotiv sektöründe güçlü partnerle çalışacak olan Sony’nin aracın elektronik sensörlerinin, araç içi eğlence sisteminin, büyük uzmanlığa sahip olduğu kamera ve diğer algılama sistemlerinin teknolojileri üzerine yoğunlaşacağı düşünülüyor.
İç Tasarımı
Sürücü ve yolcuların bilgilendirilmesi, aynı zamanda araç içi eğlence sistemleri için kullanılacak ekranlara baktığımızda son dönem konsept araçlarda sıklıkla karşılaştığımız panoramik ekranı Vision-S’de de görüyoruz. Aracın ön paneline konumlandırılmış ve bir kapıdan diğerine kadar uzanan ekran araca tam da hedeflendiği şekilde teknolojik bir karakter kazandırıyor. Bunun yanı sıra ön koltukların arkalarına yerleştirilen ekranlar ve yine ön koltuklarının kafalıklarına entegre edilmiş 360 derece ses sistemeleri aracın tanıtım videosunda öne çıkartılan diğer özellikler.
Sony’nin altını çizdiği bir diğer nokta da aracın ağ bağlantılı olacağı. Bu sayede araç gerekli güncellemeleri alabilecek ve müşterinin talep ve ihtiyaçlarına göre adapte edilebilecek. Şimdilik aracın nerede üretileceği, piyasaya çıkış tarihi ya da tahmini satış fiyatı gibi bilgiler paylaşılmış değil. Bakalım Sony yeni girdiği bu yarışta verdiği sözlerin ne kadarını tutabilecek???
Toyota Woven City
Woven City Japon otomotiv devi Toyota’nın yakın gelecek için geliştirdiği bir şehir prototipi. Toyota bu projede Danimarkalı mimarlık şirketi BIG-Bjarke Ingels grup ile birlikte çalışıyor. CES 2020’de duyurulan ve benim de fazlasıyla ilgimi çeken bu proje bir fikir olmanın ötesine geçecek gibi görünüyor. Zira fuarda yapılan sunumda duyurulduğu kadarıyla bu projenin inşaatına önümüzdeki sene içinde başlanacak ve Woven City Japonya’daki Fuji dağı eteklerindeki 708,200 m2’lik bir alana kurulacak.
Woven City’nin tamamen ağ bağlantılı bir ekosistem olması ve enerjisini yenilenebilir enerji kaynaklarından (güneş, jeotermal ve hidrojen yakıt hücreleri) sağlaması planlanıyor. Şehir hem normal insanların gündelik hayatlarını sürdürdükleri bir yaşam alanı olacak; hem de bilim insanı ve araştırmacıların mobilite, otonomi, ağ bağlantı teknolojileri ve yeni nesil alternatif enerji kaynakları üzerine teknoloji fikirlerini geliştirip test edebildikleri canlı bir laboratuvar görevi görecek. Toyota bu şehrin akademisyen ve araştırmacılarla bu teknolojilere yatırım yapmayı düşünen şirketlerin buluşacağı bir platform olmasını planlıyor.
“Woven” kelimesini dilimize dokunmuş ya da dokunan olarak çevirebiliriz. Woven City şehirlerdeki tipik sokak ve caddeleri temel bileşenlerine ayırıp daha sonrasında bunları bir kumaş gibi dokumak fikri üzerine kurulmuş bir konsept.
BIG mimarlık şirketi kurucusu Bjarke Ingels Woven City’nin yakın gelecekteki şehirlerin bir prototipi olacağını aynı zamanda günümüz şehirlerinin nasıl dönüştürülmesi gerektiği konusunda da bir örnek oluşturacağını düşünüyor. Ingels’e göre mevcut sokak ve caddeleri “yeniden programlayarak” üzerlerindeki insan, taşıt trafiği ve doğal ortamı dengelemek mümkün.
Yol Tipleri
Woven City amaçlarına göre optimize edilmiş farklı yol tiplerinden örülmüş bir ağ üzerine oturtulacak. Bu 3 farklı yol tipini sırasıyla şöyle tanımlayabiliriz; otonom taşıtlara ait olanlar, yeni nesil mikro mobilite taşıtlarının kullanıldığı yollar ve son olarak sadece yayalara ait olan yollar.
Otonom araçlar tarafından kullanılan yollar hızlı ve güvenli bir ulaşım imkanı sağlayacak. Şehrin lojistik ihtiyacı ise yer altına kurulacak otonom sistemler üzerinden yapılacak. Bu amaçla Toyota’nın sürücüsüz çok amaçlı ulaşım ve taşımacılık çözümü e-Palette kullanılacak. Bu otonom platformlar insan ve yük taşımacılığının yanı sıra mobil bir restoran veya sağlık hizmeti veren mobil bir klinik olarak da kullanılabilecekler. Aynı fikirleri Hyundai sunumunda da görmüştük.
İkinci tip yollar mikro-mobilite cihazlarına ayrılacak. Bisikletleri, elektrikli scooter’ları ya da her türlü bireysel ulaşım aracını bu grupta sayabiliriz. Üçüncü tip yollar ise sadece yayalara ait olacak. Bu alanlar aynı zamanda dikey parklar olarak tasarlanacaklar. Bu sayede sadece yayalara değil her türlü canlı için doğal bir ortam sağlanacak ve şehir içinde ekolojik koridorlar yaratılmış olacak.
Toyota’nın CES 2020’de yeni şehir konseptini anlattığı sunuşun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
Uber & Hyundai Motor Ortaklığından Hava Taksi
UBER ve otomotiv devi Hyundai geleceğin hava taksi aracı için bir ortaklık kurduklarını CES 2020’de yaptıkları sunuş ile duyurdular. Uber 2023 senesinde paylaşımlı hava araçları hizmeti vermeyi amaçladığını zaten ilan etmişti. Firma bu hizmetine Uber Elevate ismini veriyor. Hyundai Uber Elevate organizasyonuna katılan ilk otomotiv firması olarak adından söz ettirmeyi başardı ve fuarda büyük ilgi topladı.
Bu ortaklıkta Hyundai hava araçlarının üretimini üstlenirken; Uber destek hizmetlerinin verilmesini, kara taşıtları ile entegrasyonu ve müşterilerle olan iletişimi üstlenecek. Hava taksilerin iniş kalkışlarını yapacakları istasyonların altyapılarının oluşturulması için ortaklaşa çalışılacak. Belki ilerleyen zamanlarda bu konuda uzman başka firmalardan da destek alınır.
Hyundai bu amaçla tasarladığı kişisel hava aracı (PAV) S-A1’i CES 2020 de görücüğe çıkarttı. S-A1 dikey iniş ve kalkış yapabilen 100% elektrikli bir hava aracı olarak geliştirilecek. 290km/saat hıza kadar çıkması, 300-600metre irtifalar arasında hizmet vermesi ve 100km menzile sahip olması planlanıyor. 4 kişi taşıma kapasitesi olan aracın başlangıçta bir pilot tarafından kullanılması ilerleyen dönemde otonom olması hedefleniyor.
Elektrikli olan bu araç içten yanmalı motora ve büyük pervanelere sahip helikopterlere oranla çok daha sessiz olacak. Ayrıca tek bir güç ünitesi yerine çoklu motor ve pervane grubu kullanacağından tekil arızalara karşı daha güvenli bir uçuş sunabilecek.
Hyundai‘in Yeni Mobilite Sistemi
Hyundai Uber için geliştirdiği elektrikli hava taşıtının yanı sıra yakın gelecekte şehirlerde kullanılacağını düşündüğü mobilite sistemini de teknoloji meraklıları ile paylaştı.
Firmanın vizyonunu üç bileşende özetleyebiliriz; şehirlerde kullanılacak hava araçları (UAM), çok amaçlı kara taşıtları (PBV) ve bu taşıtların bir araya geldikleri, bir yaşam alanı ve aktarma istasyonu olarak tasarlanacak olan altyapılar.
Şehiriçi ulaşımına uygun olarak tasarlanacak hava taşıtları gökyüzü ile yeryüzünü birbirine bağlarken; çok amaçlı kara taşıtları de insanları diğer insanlarla bağlayacaklar. Bu iki mobilite konsepti firmanın “Hub” ismini verdiği istasyonlarda buluşacaklar.
Hyundai’nin konsept hava taşıtı S-A1’i bir önceki bölümde detaylı olarak incelemiştik. Şimdi şehiriçi kara taşımacılığı için geliştirilen çok amaçlı konsept araç S-Link ve aktarma istasyonu konsepti S-Hub’ı daha yakından inceleyelim.
Çok Amaçlı Mobilite Çözümü S-Link
Hyundai’nin geleceğin mobilite ekosistemi için tasarladığı bir diğer konsept araç da ihtiyaca göre özelleştirilebilen kara taşıtı; S-Link. Yolcuların ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilen iç tasarım ve özellikleriyle insanlara sadece ulaşım hizmetinden fazlasını sunmayı amaçlayan çok amaçlı bir platform.
Özelleştirilebilir tanımına birkaç örnek vermek gerekirse; S-Link insan ulaşımı, kargo taşımacılığı, mobil şarj istasyonu, seyyar bir restoran veya eczane olarak tasarlanabilir.
S-Link’ler tamamı elektrikli olacak şekilde tasarlanıyor. Tavanına yerleştirilen güneş panelleri sayesinde yenilenebilir enerjiden de faydalanabilecekler. İçerdiği yapay zeka özellikleri sayesinde en doğru rotayı izleyecek şekilde seçimler yapabilen S-Link, kablosuz şarj özelliği İle de Hareket halindeyken pillerini doldurabilecek.
Özellikle ortak bir platformun farklı amaçlara göre düzenlenmesi bana çok uygulanabilir gelen bir fikir. Örneğin büyük havaalanlarında bunun pilot uygulamalarını şimdiden yapabiliriz.
S-Hub Aktarma İstasyonları
Hyundai’nin yeni ulaşım konseptinin son elemanı hava araçları ile kara taşıtlarını buluşturan altyapı olan HUB istasyonları.
Hub’lar S-A1’lerin iniş yapabileceği bir pist ve S-Link’lerin her yönden yanaşıp bağlanabileceği peronlar içermektedir. Ayrıca moduler bir şekilde tasarlandıklarından ihtiyaca göre birden fazla Hub’ı birbirine bağlayarak daha büyük aktarma istasyonları inşaa etmek mümkün olacak.
Hub’ların asıl alameti farikası sadece aktarma istasyonu olarak değil birer yaşam alanı olarak kullanılacak olmaları. Hub’ların kombinasyonları ile kurulacak altyapılar acil klinikler, doktor ofisleri gibi amaçlarla da kullanılabilirler.
CES 2020 ‘de Hidrojen Enerjisi
Yazıyı daha fazla uzatıp size sıkmayayım ama CES 2020’de gösterilen yeni teknolojilerin ortak ihtiyacı enerji. Hidrojen Enerjisinin yakın gelecekte bir yükseliş içinde olacağını düşünenlerin sayısı hayli hazla. Konuyu araştırmak isteyenler için bu yazıyı öneriyorum.
Samsung Ballie
Bu da benden olsun. Samsung Ballie sevimliliği ile dikkatimi çekmeyi başardı. Bahsetmeden geçmek olmaz.
CES 2020 ‘de insanların ilgisini çekecek ürünlerden biri Samsung’un kişisel yaşam asistanı olan Ballie olacaktır. Küçük bir tenis topuna benzeyen ve evinizde yuvarlanarak gezinen bu sevimli robot fotoğraflarını ilk gördüğüm andan itibaren ilgimi çekti ve hakkında ufak bir araştırma yapmadan duramadım.
Samsung’un paylaştığı kısa tanıtım videosunda Ballie’nin sabah bizi uyandırmak için perdeleri açtığını ve alarmı aktive ettiğini görüyoruz. Biz yokken evimizin güvenliği için etrafta dolaşıyor ve köpeğimizin neler yaptığı ile ilgili görüntüleri bizimle paylaşıyor. Böyle bir robotun fonksiyonel olması için evimizdeki diğer cihazların da ağ bağlantılı ve akıllı ev konseptine uyumlu olması gerekiyor elbette. Böyle bir alt yapı sunarsak Ballie biz uyanmadan kahvemizi hazır edebilir ya da ihtiyaç halinde evimizdeki elektrik süpürgesi robotuna salonumuzu temizletebilir.
Bazı uzmanlar önümüzdeki 10 yıl içinde benzer robotların evlerimizde daha çok yer bulacağını düşünüyorlar. Evimizde dolaşan temizlik robotları bu akımın ilk örneklerinden. Ancak küçük akıllı bir robotun evinizde dolaşıp sürekli konuşmalarınızı dinliyor ya da kamerasıyla sizi izliyor olması özel hayatımızdaki gizlilik konusunda da beni endişelendirmedi değil.
Samsung bu ürünün olası satış fiyatı veya piyasaya çıkış tarihi hakkında herhangi bir bilgi paylaşmadı.
Referanslar
Ryam Browne, “Samsung unveils ‘Ballie,’ a ball-shaped robot that rolls around your home” , https://www-cnbc-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.cnbc.com/amp/2020/01/07/samsung-unveils-ballie-robot-companion-at-ces-2020.html , 2020.
Nargess Banks, “CES 2020: Toyota and BIG To Build A Prototype Future City In Japan” , https://www-forbes-com.cdn.ampproject.org/c/s/www.forbes.com/sites/nargessbanks/2020/01/07/ces-2020-toyota-future-city/amp/ , 2020.
Jin Cha, “Hyundai Motor Presents Smart Mobility Solution ‘UAM-PBV-Hub’ to Vitalize Future Cities” , https://www.hyundainews.com/en-us/releases/2947 , 2020.
Jin Cha, “Uber and Hyundai Motor Announce Aerial Ridesharing Partnership, Release New Full-Scale Air Taxi Model at CES” , https://www.hyundainews.com/en-us/releases/2948 , 2020.
Chris Randall, “Sony presents their own concept EV at CES” , https://www.electrive.com/2020/01/07/sony-presents-their-own-ev-at-ces/ , 2020.
Şule Güner, “Best of CES: 2020 to be year of e-vehicles” , https://www.dailysabah.com/life/2020/01/19/best-of-ces-2020-to-be-year-of-e-vehicles , 2020.
